Krew w moczu lub tzw. krwiomocz jest poważnym objawem, którego nie wolno bagatelizować. Może świadczyć o poważnych stanach nefropatycznych lub infekcjach dróg moczowych.
Najczęstszą jego przyczyną jest jednak kamica nerkowa, zwana także kamica moczową, polegająca na tworzeniu się złogów (tzw. kamieni) w nerkach, które przemieszczają się przewodami moczowymi, drażniąc delikatną tkankę, z której są zbudowane. Zraniona ostrymi krawędziami kamieni struktura tkankowa zaczyna krwawić i manifestuje się jako podbarwienie oddawanej porcji moczu.
Kto choruje na kamicę nerkową
Kamica jest dość popularną chorobą, która w początkowej fazie występuje słabo lub bezobjawowo. Atakuje zarówno kobiety, jak i mężczyzn, zazwyczaj między 20 a 40 rokiem życia. Kamienie powstają z substancji biologicznie występujących w moczu, jednak osiągających stężenie zbyt duże do naturalnego ich wydalenia.
– Kamica nerkowa to choroba, która zdecydowanie częściej dotyka mężczyzn niż kobiety. Choroba występuje w rozwiniętych rejonach świata: w Europie i USA oraz w krajach o suchym i gorącym klimacie. Ryzyko zachorowania na kamicę nerkową wzrasta u mężczyzn w wieku między 40 a 60 rokiem życia. W szczególności podatni na chorobę są pacjenci chorujący na cukrzycę, choroby tarczycy lub przytarczyc oraz osoby z otyłością lub nadwagą. Zdecydowanie częściej choroba występuje latem – wylicza dr n. med. Jerzy Michajłowski, specjalista urolog, kierownik Europejskiego Instytutu Badań nad Kamicą Nerkową euksi.org, który na co dzień pracuje na Oddziale Urologii Szpitala Wojewódzkiego w Gävle (Szwecja) oraz prowadzi praktykę prywatną w Gdańsku
Kolka nerkowa
Fazą w której choroba jest zauważalna i odczuwalna jest końcowe przemieszczanie się kamienia moczowodami. Ten etap nazywany jest kolką nerkową i charakteryzuje się występowaniem nagłego, paraliżującego bólu rozchodzącego się od nerek w górę lub w dół. Pacjenci opisują go jako kujący, pulsujący, rwący i ciągły. Towarzyszą mu omdlenia, wymioty, nudności oraz drgawki. Charakterystyczna jest także obecność krwiomoczu.
Choć cześć epizodów kolkowych kończy się w momencie wydalenia kamienia i teoretycznie można poradzić sobie z nią w zaciszu domowym, dostępnymi bez recepty lekami, nie należy umniejszać powagi tej choroby, szczególnie przy pojawieniu się gorączki, drgawek i krwi w moczu. W przypadku wystąpienia wymienionych symptomów, należy niezwłocznie zgłosić się do szpitala.
Leczenie kamicy nerkowej
Lekarz pomoże nam doraźnie, podając silnie działające leki przeciwbólowe i rozkurczowe. Po zakończeniu ataku, zbierze wywiad oraz zleci serię badań laboratoryjnych i obrazowych (USG, radiologicznych), na podstawie których określi dalsze postępowanie medyczne.
W ponad 50% przypadków ataki kolki moczowej są epizodyczne – oznacza to, że nie pojawiają się ponownie. U drugiej połowy pacjentów nawrót występuje w ciągu pierwszych 5-10 lat.
Interwencja chirurgiczna jest konieczna tylko wtedy, kiedy kamień jest zbyt duży do wydalenia go przez organizm samoistnie lub gdy w obrazie lekarz zauważy pozostałe jeszcze duże złogi. Obecnie jest kilka sposób inwazyjnego rozbijania i usuwania złogów z nerek i przewodów moczowych. Wybór odpowiedniej lekarz uzależni od stanu pacjentki, nasilenia objawów, rozmiarów kamieni i ich liczebności oraz ewentualnych powikłań.
Profilaktyka kamicy nerkowej
Aby nie dopuścić do powstawania kamicy, należy kontrolować ilość przyjmowanej w ciągu dnia wody. Specjaliści radzą, aby tuż przed snem wypijać szklankę wody, kolejną jeśli w ciągu nocy obudzimy się z potrzebą i oddamy mocz. W ciągu dnia profilaktycznie powinno wypijać się ok. 2 litrów płynów.
Dodatkowymi zaleceniami jest: rezygnacja ze spożywania produktów bogatych w szczawiany (np. rabarbar, szpinak, buraki, czekolada) oraz sód (przesalanie potraw), która podwyższa wydalanie wapnia, z którego tworzą się złogi. Niekorzystne jest spożywanie dużej ilości mięsa i ryb – produkty te zakwaszają organizm, przez co zwieszają jego podatność na zachorowanie.