Kamica nerkowa to jedna z najboleśniejszych chorób układu moczowego człowieka, polegająca na odkładaniu się złogów, zwanych potocznie kamieniami w nerkach lub drogach moczowych. Znaczenie częściej chorują na nią mężczyźni niż kobiety.
Powstawanie kamieni nerkowych to proces polegający na odkładaniu się w miedniczce nerkowej złogów mineralnych, które wykrystalizowały się z substancji obecnych w moczu, zarówno tych niepożądanych, jak i prawidłowo obecnych w moczu.
– Kamicę nerkową częściej odnotowuje się w rejonach rozwiniętych, takich jak Europa czy USA. Najbardziej podatną grupą na chorobę są mężczyźni w wieku między 40 a 60 rokiem życia, a najłatwiej „złapać” chorobę latem. Mężczyźni są zdecydowanie bardziej narażeni na kamicę nerkową niż kobiety. Szacuje się, że zapadają na chorobę 2-3 razy częściej niż kobiety. Wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia choroby należy wyszczególnić: cukrzycę, otyłość, nadwagę czy choroby tarczycy oraz przytarczyc – mówi dr n. med. Jerzy Michajłowski, specjalista urolog, FEBU, Kierownik Europejskiego Instytutu Badań nad Kamicą Nerkową, pracujący na Oddziale Urologii Szpitala Wojewódzkiego w Gävle (Szwecja) oraz prowadzący praktykę prywatną w Gdańsku.
Przyczyny kamicy nerkowej
Nie są do końca znane przyczyny powstawania kamicy nerkowej. Wiemy jedynie, że powstawaniu kamieni sprzyjają uwarunkowania genetyczne, zbyt mała ilość przyjmowanych płynów, a także dieta wysokobiałkowa, która powoduje wydalanie zbyt dużej ilości wapnia wraz z moczem, w konsekwencji czego organizm zaczyna odkładać wapń i następują patologiczne zmiany w układzie moczowym. Przyjmowanie zbyt dużej ilości soli i innych substancji chemicznych ulegających krystalizacji, również jest pośrednią przyczyny kamicy. Na powstawanie kamieni ma wpływ pH moczu, zbyt kwaśne lub zasadowe pH pojawia się przy bakteryjnych zakażeniach układu moczowego, można więc stwierdzić, że infekcje dróg moczowych sprzyjają kamicy nerkowej.
Objawy kamicy nerkowej
Często pierwszym objawem kamicy nerkowej jest kolka nerkowa, czyli charakterystyczny, promieniujący ból, umiejscowiony w okolicy lędźwiowej, będącym skutkiem częściowego zatkania moczowodu przez kamień nerkowy i związany z tym wzrost ciśnienia w układzie moczowym. Kolce towarzyszą mdłości i wymioty oraz wzdęcia i gorączka. Kolka zazwyczaj kończy się wydaleniem kamienia nerkowego, opłaconego ogromnym bólem. Innym objawem kamicy nerkowej jest wydalanie krwi wraz z moczem i częste parcie na pęcherz.
Leczenie kamicy nerkowej
W przypadku kamicy nerkowej stosuje się leczenie farmakologiczne, poparte wcześniejszymi badaniami moczu, USG i RTG jamy brzusznej. Duże kamienie nerkowe usuwa się w zabiegu lipotrypsji, dzięki której możliwe staje się ich usunięcie na zewnątrz organizmu.
W bardzo ciężkich przypadkach podejmowane są decyzje o chirurgicznym usunięciu kamieni nerkowych.
Leczenie doraźne skupia się na podawaniu środków przeciwbólowych, rozkurczowych i moczopędnych, wszystko w celu pomocy w wydaleniu kamieni nerkowych. W przypadku kolki nerkowej zaleca się także ruch, który ma przyspieszyć ruch kamieni i ciepłe termofory jako uśmierzacze bólu.
Profilaktyka kamicy nerkowej
Jeśli w rodzinie występowała kamica nerkowa, powinniśmy udać się do lekarza w celu wykluczenia lub zapobiegania temu samemu schorzeniu u nas. W przypadku odziedziczonych nieprawidłowości w budowie nerek zdarza się, że lekarz decyduje się usunąć taki narząd.
Jeśli wiemy, że mamy skłonności do kamicy lub po prostu chcemy jej zapobiec, musimy zrezygnować z soli i chemicznych produktów odżywczych. Dieta jest bardzo istotna w przypadku tej choroby, dlatego też warto zdecydować się na dietę niskobiałkową, rezygnując ze spożycia dużych ilości mięs i nabiału. Wskazane jest przyjmowanie około dwóch litrów płynów, w tym najlepiej wody mineralnej niegazowanej.