Dolegliwości bólowe pochodzące z okolic kręgosłupa lędźwiowego, nie zawsze muszą świadczyć o jego chorobie. Przyczyną odczuwania takich doznań może być kolka nerkowa, która zwiastuje taką chorobę, jak kamica nerkowa.
Trudny do zniesienia ból, spowodowany jest przesuwającym się kamieniem nerkowym, który pocierając o ściany przewodu moczowego, prowadzi czasami do całkowitej jego niedrożności. Podrażnienia wywołane przez złogi powodują pojawienie się krwi w moczu oraz silne odczuwanie bólu nie tylko w okolicy nerek, ale także brzucha.
Dodatkowe objawy kolki nerkowej:
- wysoka temperatura ciała, dreszcze,
- nudności i wymioty,
- promieniowanie bólu do pachwiny i nogi,
- parcie na pęcherz, skąpomocz lub bezmocz.
W przypadku wystąpienia takich objawów, konieczna jest wizyta u lekarza, który zleci diagnostykę w celu potwierdzenia kamicy nerkowej, której jest kilka typów i stosownie do nich dobierane jest leczenie.
Interwencja lekarza urologa jest niezbędna, jeżeli kamień nerkowy osiągnął duże rozmiary i nie można samemu wydalić go z organizmu lub złóg całkowicie zatkał przewód moczowy, doszło do stanu zapalnego i nieustępującego krwiomoczu.
Kamienie nerkowe, wywołujące kolkę nerkową powstają z:
- wapnia – kamienie wapniowe – przyczyną może być nadmierne przyjmowanie preparatów wapnia, osteoporoza, długi okres przebywania w niezmienionej pozycji ciała,
- szczawianów – kamienie szczawianowe – przyczyną może być dieta bogata w szpinak, rabarbar, szczaw czy buraki, ponadto tworzeniu się takich kamieni sprzyja zapalenie jelit i przebyte operacje na tych narządach,
- fosforanów – kamienie fosforanowe – w tym przypadku należy ograniczyć potrawy zawierające wapń,
- kwasu moczanowego – kamienie moczanowe – dieta oparta w dużej mierze na mięsie i produktach mięsnych, duże ilości witaminy C,
- cystyny – kamienie cystynowe – nadmierne spożywanie produktów mięsnych, zawierających duże ilości białka.
Różne typy kamicy nerkowej mogą zostać rozpoznane poprzez specjalistyczne badania, począwszy od analizy moczu, na podstawie której można stwierdzić w nim krew, a także stan zapalny układu moczowego.
Lekarz ocenia zawartość białka w moczu, a także kwasów moczowego i szczawiowego, wapnia, fosforanów, cystyny. Na tej podstawie może postawić rozpoznanie rodzaju kamicy nerkowej. Wszystkie przypadki powodują kolkę nerkową, po rozpoznaniu której lekarz kieruje pacjenta do szpitala, w którym urolog podejmuje decyzję o wykonaniu odpowiedniego zabiegu.
Wskazaniami do uwolnienia pacjenta od silnych dolegliwości bólowych jest wytworzenie się dużych złogów, których pacjent nie jest w stanie wydalić sam. Urolog na podstawie badań obrazowych diagnozuje przyczyny wystąpienia kolki nerkowej.
Kolka nerkowa ustępuje w wyniku zastosowania przez urologa takich zabiegów, jak:
- kruszenie kamieni nerkowych falami uderzeniowymi, zabieg odbywa się poza organizmem pacjenta, powstanie mniejszych elementów złogów pozwala na samoczynne usunięcie ich w czasie oddawania moczu,
- w przypadku większego kamienia nerkowego znajdujące się w miedniczce nerkowej, urolog decyduje się na usuwanie złogów przy wykonaniu przetoki, powstałej poprzez nakłucie nerki, taki zabieg pozwala na całkowite usunięcie kamieni nerkowych,
- kamienie nerkowe znajdujące się w moczowodzie zmuszają lekarza do usuwania ich przy pomocy specjalistycznych narzędzi.
Należy pamiętać, że pacjent ze stwierdzoną kamicą nerkową powinien wypijać codziennie duże ilości płynów, pamiętając, że nie można spożywać mocnej kawy i herbaty. Najlepsza jest zawsze niegazowana woda.
– Profilaktyka w kamicy jest bardzo ważna, ze względu na fakt, iż praktycznie 50% pacjentów z przebytą kamicą będzie miało nawrót choroby w ciągu najbliższych 10 lat. Nawracająca choroba może przyczynić się w znacznym stopniu do nieodwracalnego pogorszenia funkcjonowania nerek. Profilaktyka kamicy nerkowej obejmuje modyfikację diety – przede wszystkim należy więcej pić, ograniczyć spożywanie soli oraz zacząć zastosowanie leków/suplementów diety (najczęściej naturalnych – ziołowych). Suplementy rozpuszczają istniejące drobne kamienie i co najważniejsze, zapobiegają powstawaniu nowych w przyszłości. Prawie nie mają działań ubocznych, co pozwala na ich szerokie zastosowanie. Dobór odpowiedniego skutecznego leku zależy od rodzaju kamicy. Z kolei rodzaj kamicy i jej przyczynę można określić wyłącznie po zbadaniu kamienia lub analizie moczu – mówi dr n. med. Jerzy Michajłowski, specjalista urolog, FEBU, Kierownik Europejskiego Instytutu Badań nad Kamicą Nerkową, pracujący na Oddziale Urologii Szpitala Wojewódzkiego w Gävle w Szwecji oraz prowadzący praktykę prywatną w Gdańsku.